Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là điều không thể bỏ qua. Cùng TPH tìm hiểu sâu hơn về xét nghiệm này!
Ngày nay, số lượng bà bầu bị tiểu đường thai kỳ đang có xu hướng tăng lên. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tiểu đường thai kỳ có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về xét nghiệm tiểu đường thai kỳ.
Vì sao cần xét nghiệm tiểu đường thai kỳ?
Tiểu đường thai kỳ (còn gọi là đái tháo đường thai kỳ) đề cập đến tình trạng bất kỳ mức độ rối loạn dung nạp đường khởi phát được xác định lần đầu từ khi mang thai.
Khái niệm này khác với bệnh tiểu đường ở người đã có bệnh từ trước và chuẩn bị hay đang mang thai.
Nếu được phát hiện và điều trị sớm, sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi sẽ an toàn hơn, không bị các tai biến trong quá trình mang thai và chuyển dạ, cũng như ảnh hưởng đến sức khỏe về sau.
Các biến chứng tiểu đường thai kỳ thường gây ra là: nguy cơ tăng huyết áp, phù tay chân, tiền sản giật, nhiễm khuẩn tiết niệu…ở mẹ. Nguy cơ mắc dị tật bẩm sinh, vàng da sơ sinh, hạ đường huyết, bệnh đa hồng cầu, béo phì…cũng có thể xảy đến ở trẻ sơ sinh.
Những ai có nguy cơ cao bị tiểu đường thai kỳ?
- Có thành viên trong gia đình bị tiền sử tiểu đường
- Tiểu đường thai kỳ trước
- Tiền căn sinh con to (> 4000gr)
- Tiền căn thai lưu (đặc biệt 3 tháng cuối), sinh con dị tật
- Bị sảy thai từ 3 lần liên tiếp
Thời điểm cần thực hiện xét nghiệm tiểu đường thai kỳ
Với những biến chứng nghiêm trọng đã được đề cập ở trên, xét nghiệm tiểu đường thai kỳ đúng thời điểm là điều vô cùng quan trọng. Do đó, phụ nữ chuẩn bị có thai hay các mẹ bầu cần nắm rõ các thời điểm xét nghiệm.
Những thời điểm đó là:
Ở khám thai đầu tiên: các mẹ bầu sẽ được bác sĩ sản khoa đánh giá nguy cơ.
Thai phụ không có yếu tố nguy cơ: Thử đường huyết lúc đang đói. Nếu kết quả bất thường (từ trên 92 mg/dL) cần thực hiện xét nghiệm bằng phương pháp dung nạp đường lúc thai từ 24 đến 28 tuần.
Thai phụ có yếu tố nguy cơ: Thực hiện nghiệm pháp dung nạp đường trong lần khám thai đầu tiên hay trong 3 tháng đầu. Dù kết quả bình thường cũng nên xét nghiệm lại lúc thai nhi từ 24 đến 28 tuần.
Thời điểm được khuyến cáo là ở tuần thai thứ 24 đến 28. Lúc này nhau thai phát triển hoàn thiện nhất, tăng sản xuất các nội tiết tố kích thích tiết glucagon, đề kháng insulin, giảm dự trữ và tăng ly giải glycogen thành glucose ở gan, giảm dung nạp đường ở các mô ngoại biên.
Quy trình tầm soát tiểu đường thai kỳ tiểu đường
Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ được dựa vào nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống và được khuyến cáo áp dụng cho sản phụ trong thời gian tuổi thai từ 24 đến 28 tuần.
Thời điểm xét nghiệm tốt nhất là vào buổi sáng khi chưa ăn uống gì hoặc sau nhịn ăn ít nhất 8 giờ (nhưng không quá 12 giờ). Các sản phụ sẽ được dặn dò 3 ngày trước đó vẫn ăn chế độ tinh bột như bình thường.
Đầu tiên, kỹ thuật viên sẽ lấy một mẫu máu để xác định chỉ số đường huyết lúc đói. Sau đó, bà bầu được hướng dẫn uống 200ml nước có pha 75g glucose trong 3 đến 5 phút.
Ngoài ra, bà bầu không được hút thuốc, ăn, uống nước ngọt hay vận động mạnh trong thời điểm này. Sau đó 1- 2 tiếng, kỹ thuật viên sẽ lấy thêm hai mẫu máu để đo đường huyết.
Kết quả đo đường huyết ở mức độ bình thường sẽ là:
- Lúc đói: dưới 92 mg/dL (5,1 mmol/L),
- Sau nghiệm pháp 1 giờ là dưới 180 mg/dL (10 mmol/L)
- Sau 2 giờ là dưới 153 mg/dL (8,5 mmol/L).
- Tiểu đường thai kỳ được xác định nếu có từ 2 mẫu máu bằng hoặc cao hơn các giới hạn trên. Nếu chỉ có một mẫu, gọi là rối loạn dung nạp đường trong thai kỳ.
5 lời khuyên cho phụ nữ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ
Đồ ăn lành mạnh, có nguồn gốc tự nhiên
Nên thay các đồ ăn nhẹ có đường như bánh quy, bánh kẹo, kem… bằng các loại thức ăn có chứa đường tự nhiên như trái cây, cà rốt…
Cần bổ sung thêm rau và ngũ cốc vào trong thực đơn hằng ngày.
Tập thể dục đều đặn
Đây là một cách khác để kiểm soát lượng đường trong máu. Mỗi ngày dành khoảng 30 phút hoạt động thể chất với cường độ vừa phải, ít nhất 5 ngày một tuần.
Các hoạt động tốt cho sức khỏe như đi bộ nhanh, bơi lội,…
Thường xuyên theo dõi lượng đường trong máu
Khi mang thai, cơ thể cần năng lượng để thích ứng, do đó lượng đường trong máu cũng thay đổi theo.
Vì thế cần kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên để theo dõi.
Uống Insulin khi cần thiết
Đôi khi một người phụ nữ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ phải dùng insulin. Nếu insulin được bác sĩ kê đơn, hãy dùng theo chỉ dẫn để giúp kiểm soát lượng đường trong máu.
Kiểm tra bệnh tiểu đường sau khi mang thai
Nên xét nghiệm bệnh tiểu đường từ 6 đến 12 tuần sau khi sinh và sau đó duy trì việc kiểm tra sau 1 đến 3 năm. Đối với hầu hết phụ nữ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, bệnh tiểu đường sẽ hết ngay sau khi sinh.
Xem thêm: Tầm quan trọng của xét nghiệm máu và nước tiểu khi mang thai
Mong rằng những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn xét nghiệm tiểu đường thai kỳ và cách thức để bảo vệ sức khỏe tốt hơn.
Tham khảo thêm thông tin từ Vinmec
