Phần II: Nhân viên Y tế – Giáo viên
Giới thiệu – Khi công việc là niềm đam mê nhưng đồng thời là thử thách với sức khỏe
Trong phần trước, chúng ta đã cùng tìm hiểu về nhóm nghề có tính chất “tĩnh” – như Nhân viên khối văn phòng và Tài xế – những người phải đối mặt với sức khỏe bị ảnh hưởng từ việc ngồi lâu, ít vận động.
Ở phần này, hãy cùng bước vào thế giới cũng những nghề nghiệp “luôn chuyển động” – nơi nhịp sống hối hả, tinh thần luôn căng thẳng, đôi khi thời gian được nghỉ ngơi chỉ tính bằng phút.
Đó là Nhân viên Y tế – những người đứng ở tuyến đầu chăm sóc sức khỏe cộng động, và Giáo viên – những người miệt mài gieo trí thức cho bao thế hệ học trò.
Cả hai nghề đều mang ý nghĩa cao đẹp, nhưng cũng tiềm ẩn các nguy cơ cho sức khỏe thể chất và tinh thần.
Nhân viên Y tế – Khi người chăm sóc sức khỏe cũng cần được quan tâm
Đằng sau hình ảnh áo Blouse trắng là những đêm trực dài, ca phẫu thuật căng thẳng và chứng kiến vô số khoảnh khắc Người bệnh phải đối mặt ranh giới sinh – tử.
Với họ, áp lực nghề nghiệp ngoài đến từ công việc, còn đến từ trách nhiệm và cảm xúc.
-
Những rủi ro nghề nghiệp trong môi trường Y tế
Nhân viên Y tế là nhóm lao động thường xuyên phải tiếp xúc với máu, dịch cơ thể, vi sinh vật, hóa chất, bức xạ,… nên nguy cơ mắc bệnh nghề nghiệp rất cao.
Các bệnh lý thường gặp:
- Bệnh truyền nhiễm: lao, viên gan B/C,… do phơi nhiễm máu và dịch cơ thể,…
- Bệnh Da liễu: viêm da, dị ứng do sử dụng dung dịch sát khuẩn, găng tay, thuốc tẩy rửa,…
- Rối loạn cơ – xương – khớp: đau lưng, đau cổ,… do đứng hoặc hỗ trợ Người bệnh di chuyển,…
- Rối loạn giấc ngủ, rối loạn tiêu hóa: làm việc ca đêm, ăn uống không đều độ,…
- Stress và kiệt sức (burn-out) là tình trạng diễn ra phổ biến ở ngành Y.
-
Khi tinh thần mệt mỏi hơn cả cơ thể
Nhân viên Y tế là “người gần gũi với nỗi đau của người khác” mỗi ngày.
Mỗi ca cấp cứu, mỗi tiếng chuông báo động, các ca trực đêm – tất cả dần trở thành nhịp sống quen thuộc nhưng khắc nghiệt.
Họ luôn phải giữ tỉnh táo, đưa ra quyết định chính xác trong thời gian ngắn, đối diện với áp lực từ Người bệnh và chính bản thân.
Theo thời gian, sự căng thẳng ấy tích tụ, khiến nhiều người rơi vào tình trạng mệt mỏi mãn tính, stress, mất ngủ thậm chí trầm cảm nhẹ.
-
Giải pháp giữ gìn sức khỏe
Đối với Nhân viên Y tế, việc duy trì sức khỏe không đơn thuần là chăm sóc cho bản thân, mà là cách bảo vệ Người bệnh và duy trì chất lượng công việc.
Một vài giải pháp thiết thực:
- Sắp xếp chế độ sinh hoạt khoa học: dù làm việc ca đêm, hãy cố gắng duy trì giấc ngủ bù, ăn đúng giờ, tránh bỏ bữa hay lạm dụng cà phê,…
- Tập vận động giữa giờ: Mỗi khi có thể, hãy dành 5-10 phút để duỗi cơ, hít thở sâu,… Những cử động nhỏ giúp máu lưu thông tốt hơn và giảm đau/mỏi.
- Trang bị bảo hộ đầy đủ: sử dụng khẩu trang, găng tay,… đúng quy định. Việc tuân thủ quy trình an toàn ngoài việc bảo vệ bản thân, còn tránh lây nhiễm chéo.
- Khám sức khỏe định kỳ: Tầm soát lao, viêm gan, bệnh da liễu, bệnh về cơ – xương – khớp,… để phát hiện sớm, điều trị kịp thời.
- Chăm sóc tinh thần: Dành thời gian nghỉ ngơi, tham gia các hoạt động thư giãn hoặc nhóm hỗ trợ tâm lý trong bệnh viện,… Một tinh thần ổn định giúp phục hồi năng lượng sau mỗi ca làm việc căng thẳng.
Giáo viên – Khi nghề gieo chữ cũng chịu nhiều áp lực
Nếu Nhân viên Y tế phải đối mặt với áp lực thể chất trong môi trường Y tế, thì Giáo viên lại chịu ảnh hưởng mỗi ngày từ môi trường Trường lớp – nơi sử dụng giọng nói với cường độ cao, bụi phấn và áp lực tinh thần,…
Công việc tưởng như nhẹ nhàng lại là một hành trình bền bỉ, đòi hỏi sự kiên nhẫn, cống hiến và sức khỏe.
-
Các căn bệnh nghề nghiệp phổ biến ở Giáo viên
- Bệnh về thanh quản: Giảng dạy hàng giờ mỗi ngày khiến dây thanh âm hoạt động liên tục, dễ dẫn đến khàn tiếng, viêm thanh quản, mất tiếng tạm thời,…
- Bệnh hô hấp và dị ứng: Bụi phấn, không khí lưu thông kém là nguyên nhân gây viêm mũi dị ứng, viêm xoang, viêm họng mạn tính,…
- Bệnh cơ – xương – khớp: Đứng lâu, ngồi chấm điểm trong thời gian dài khiến đau vai gáy, lưng, thoái hóa cột sống, giãn tĩnh mạch chân,…
- Bệnh về mắt: tiếp xúc máy tính, chấm bài,.. khiến mắt dễ mỏi, khô và giảm thị lực.
- Stress nghề nghiệp: Áp lực thi cử, khối lượng công việc, sự kỳ vọng của Phụ huynh và học sinh khiến nhiều Giáo viên rơi vào tình trạng mệt mỏi, trầm cảm nhẹ,…
-
Khi người “truyền lửa” cần được tiếp thêm năng lượng
Giáo viên mang trên vai trách nhiệm lớn – vừa dạy học, vừa dạy đạo đức và các công việc hành chính, quản lý,…
Công việc gần như không có điểm dừng: Ban ngày lên lớp, tối lại soạn giáo án, chấm bài,…
Việc thiếu thời gian nghỉ ngơi và chăm sóc sức khỏe khiến cơ thể dần kiệt quệ mà không nhận ra.
Có những lúc mệt mỏi, mất giọng, đau lưng triền miên, hay stress kéo dài mà vẫn cố gắng đứng lớp vì trách nhiệm với học trò.
-
Một số biện pháp duy trì sức khỏe
- Giữ gìn giọng nói: Dùng micro trợ giảng, uống nước ấm thường xuyên, hạn chế nói to hoặc liên tục trong thời gian dài,…
- Giảm bụi và Cải thiện môi trường học: Sử dụng phấn không bụi, bảng điện tử; mở cửa sổ hoặc dùng quạt thông gió để lớp học luôn thoáng khí.
- Chăm sóc cơ – xương – khớp: xen kẽ giữa ngồi và đứng khi dạy; tập giãn cơ nhẹ giữa giờ, mang giày đế thấp và êm để giảm áp lực cho chân.
- Bảo vệ mắt: Điều chỉnh ánh sáng phù hợp khi soạn bài, dành thời gian để mắt nghỉ ngơi hợp lý,…
- Giữ tinh thần tích cực: Tận hưởng niềm vui từ sở thích cá nhân, gặp gỡ đồng nghiệp, thiền hoặc tập thể dục nhẹ để giảm căng thẳng.
Công việc và Sức khỏe – Hai yếu tố không thể tách rời
Dù là Nhân viên Y tế luôn di chuyển giữa các phòng bệnh hay Giáo viên đứng lớp mỗi ngày, cả hai đều có điểm chung: cống hiến hết mình cho người khác, nhưng là dễ quên mất bản thân.
Công việc là niềm đam mê, là sứ mệnh, nhưng nếu sức khỏe không đảm bảo, mọi giá trị đều trở nên mong manh.
Vì vậy, hãy học cách lắng nghe cơ thể – khi thấy mệt, hãy nghỉ ngơi; khi thấy đau, hãy kiểm tra; khi thấy căng thẳng, hãy cho mình một khoảng lặng để phục hồi.
Một giấc ngủ trọn vẹn, vài phút vận động nhẹ có thể là liều thuốc quý giúp ta duy trì năng lượng và niềm vui trong công việc.
Kết luận
Hiểu rõ ảnh hưởng của công việc đến sức khỏe là bước đầu tiên để chúng ta chủ động bảo vệ bản thân, duy trì sự cân bằng giữa công việc, sức khỏe và cuộc sống.
*(Bài viết mang tính chất tham khảo)*
